Zgaga, dieta przy zgadze

Zgaga to jedna z najbardziej popularnych dolegliwości gastrycznych. Jest ona objawem refluksu, czyli cofania się treści pokarmowej do przełyku. Zwykle to, co zjemy trafia z jamy ustnej do przełyku, a potem do żołądka. Tutaj miesza się z kwaśnymi sokami trawiennymi i dalej wędruje do jelita. Czasem jednak kwaśny miks z żołądka „zawraca” do przełyku, podrażniając jego delikatną błonę śluzową. To zaś powoduje nieprzyjemne pieczenie, kwaśne odbijanie się i dolegliwości bólowe. Pojawiają się one zwykle po zbyt obfitym, ciężkostrawnym posiłku. Świąteczne żurki, kiełbasy, jajka i czekoladowe mazurki to sprzymierzeńcy zgagi.  O szybkich sposobach na zgagę przeczytać można w kwietniowym numerze magazynu Moje Smaki Życia do kupienia w sklepach Biedronka….

Oprócz doraźnych sposobów walki ze zgagą, pomocna jest dieta lekkostrawna, która ogranicza wydzielanie soków trawiennych i nie podrażnia przewodu pokarmowego.

Należy jeść regularnie 4-5 niewielkich posiłków dziennie, co nie obciąża przewodu pokarmowego.

W diecie przy zgadze powinny się znaleźć następujące produkty:

 – mleko słodkie 1,5 lub 3, 2 proc. tłuszczu (proszę wybrać to które będzie lepiej tolerowane), jogurt, kawa zbożowa z mlekiem, słaba herbata z mlekiem, napoje mleczno-owocowe, napoje mleczno-warzywne, wody nie gazowane
– czerstwe pieczywo pszenne, biszkopty, ciasto drożdżowe, może być kawałek chałki czy drożdżówka od czasu do czasu z marmoladą
– masło, twarożek, serek homogenizowany, jajko na miękko, jajecznica na parze przyrządzana bez tłuszczu, pasty z twarogu i mięsa lub pasty z twarogu i ryb
– jarski rosół, zupy mleczne, krupniki z drobną kaszą, zupa ziemniaczana, warzywna  przecierana zaprawiana mąką i masłem, zupa pomidorowa gotowana na wywarze warzywnym doprawiana zawiesiną z mąki i śmietanki, mąki i mleka, łagodne sosy: koperkowy, potrawkowy, pomidorowy, owocowy
– grzanki z pszennego pieczywa, lane ciasto, kluski biszkoptowe, makaron nitki, kasza manna, kasza jęczmienna (jak najdrobniejsza), ryż, ziemniaki puree
– chude mięso: cielęcina, królik, indyk, chude ryby: dorsz, szczupak, morszczuk, płastuga, pstrąg strumieniowy, lin, okoń, flądra. Mięso i ryby gotowane w postaci pulpetów, budyni, potrawek
– młode, soczyste, gotowane warzywa (marchew, dynia, kabaczki, szpinak, szparagi) w formie puree lub z wody z niewielką ilością masła
– owoce dojrzałe, soczyste, bez skóry i pestek , nie kwaśne. W okresie zaostrzenia dolegliwości owoce podawać w postaci gotowanych przecierów (winogrona, owoce cytrusowe, banany, brzoskwinie, morele, owoce jagodowe, jabłka gotowane lub pieczone). Można też pić świeżo wyciskane soki owocowe rozcieńczone mlekiem
– ziemniaki gotowane w postaci puree
– kompoty z dozwolonych owoców – przecierane, galaretki, kisiele, mus z pieczonego jabłka, budynie i kisiele mleczne, mało słodzone desery
– łagodne przyprawy: cukier, wanilia, sok z cytryny, natka, koper, cynamon.

W umiarkowanych ilościach (można zjeść od czasu do czasu) dozwolone są:

– słaba herbata, soki owocowo-warzywne, herbatka ziołowa i owocowa
– pieczywo cukiernicze, np. słodkie rogale, ale bez maku
– margaryna miękka (w kubeczku), miód, marmolada, chude wędliny drobiowe, szynka, polędwica, parówki cielęce, domowy pasztet
– nierozcieńczone zupy owocowe, chudy rosół z cielęciny, zupy lub sosy na esencjonalnych wywarach warzywnych
– ziemniaki w całości, groszek ptysiowy
– wołowina, konina, ozorki, płuca, serca, kura, ryby: młody karp, makrela, leszcz, sardynka, potrawy duszone bez obsmażania na tłuszczu, pieczone w folii lub w piekarniku
– zapiekanki z kasz (drobnych oczywiście), warzyw i mięsa, kluski z ziemniaków i sera twarogowego
– miękkie margaryny, niezbyt kwaśna śmietana
– kalafior, brokuły, fasolka szparagowa, zielony groszek, seler, sałata, pomidory bez skórki, gdy dolegliwości będą łagodniejsze, można wypróbować drobno starte surówki z marchewki
– ziemniaki pieczone i gotowane w całości
– w okresie mniejszych dolegliwości dozwolone są owoce surowe lub rozdrabniane
– melisa, jarzynka i sól.

Tych produktów trzeba unikać:

– płynna czekolada, kakao, mocna herbata i kawa, alkohol (zwłaszcza wino i piwo), słodkie napoje gazowane – pobudzają pracę gruczołów wydzielniczych i zwiększają produkcję kwasu żołądkowego, co nasila dolegliwości
– świeże pieczywo, żytnie, razowe, chrupkie, pszenne razowe
– grube kasze (gryczana, p, makarony zarabiane na stolnicy, kluski kładzione
– warzywa strączkowe (soja, ciecierzyca, groch, bób), cebula, czosnek, por, papryka, ogórki, rzodkiewka, rabarbar, kalarepa, szczaw, kukurydza, grzyby, warzywa zasmażane, marynowane i solone, sałatki z majonezem i musztardą
– czereśnie, gruszki, agrest, wiśnie, śliwki, orzechy, migdały, pestki dyni i słonecznika, owoce suszone i marynowane – zawierają dużo błonnika, który może powodować wzdęcia (te produkty mogą nasilać dolegliwości i często są źle tolerowane przez niektóre osoby)
– jaja gotowane na twardo
– tłuste wędliny, konserwy, wędliny podrobowe
– sery żółte, topione i pleśniowe, ser feta, typu fromage
– tłuste i zawiesiste zupy i sosy na wywarach mięsnych, kostnych i grzybowych, zasmażane i zaprawiane śmietaną, pikantne sosy: grzybowy, musztardowy, chrzanowy, cebulowy
– tłuste mięso (wieprzowina, baranina, gęsi, kaczki, dziczyzna)
– tłuste ryby (węgorz, łosoś, sum, tołpyga, nototenia, halibut, troć, pikling, szproty), ryby wędzone, marynowane, smażone i pieczone
– placki ziemniaczane, bliny, krokiety, bigos, fasolka po bretońsku, ziemniaki odsmażane na tłuszczu, frytki
– smalec, słonina, łój, boczek, twarde margaryny (w kostce), kwaśna śmietana
–  torty, ciasta z masami i proszkiem do pieczenia lub sodą – są tłuste i ciężkostrawne, długo pozostają w żołądku, nasilając dolegliwości
– ocet, pieprz, papryka ostra, chrzan, musztarda, maggi, kostki bulionowe, ziele angielskie, liść laurowy
– kwaśne przetwory mleczne, kumys i maślanka – potęgują odczuwanie bólu w podrażnionym przed nadmiar kwasów żołądku.

 Przykładowy jadłospis

Śniadanie:

  • 2 kromki czerstwego pszennego pieczywa cienko posmarowane połową łyżeczki masła z plasterkiem chudej wędliny drobiowej z listkiem sałaty i ewentualnie 2 plasterkami pomidora bez skórki
  • słaba herbata z mlekiem

II śniadanie:

  • mały jogurt naturalny
  • pół pomarańczy obranej z błonek
  • herbatka owocowa

Obiad:          

  • 250 ml (mała miseczka) zupy krem jarzynowej ugotowanej na wywarze warzywnym z grzankami z kromki chleba pszennego
  • 2 łyżki ziemniaków puree
  • 2 pulpety z drobiu (Ugotować wywar warzywny z marchewki, pietruszki i plastra selera. Mięso z kurczaka chude bez skórki i tłuszczu 150 g zmiksować razem z połową kajzerki namoczonej w mleku. Posolić , dodać natkę, połowę łyżeczki mąki ziemniaczanej i ubite na sztywną piane białko. Wyrobić masę  i uformować pulpety. Obtoczyć w pszennej mace i wrzucić do wrzącego wywaru warzywnego. Ugotować na małym ogniu. Pod koniec gotowania dodać 2 łyżki posiekanego koperku
  • gotowana marchewka skropiona łyżeczką oleju rzepakowego
  • niesłodzony kompot owocowy.

Podwieczorek:

  • miseczka kisielu owocowego z jabłkiem obranym ze skó®ki i startym na drobnej tarce
  • herbatka owocowa

Kolacja:

  • 2 kromki czerstwego pieczywa pszennego cienko posmarowane masłem z pastą z sera twarogowego i zieleniny (zmiksować 50 g chudego twarogu z 2 łyżkami natki pietruszki i 2 łyżkami chudego mleka)
  • herbatka ziołowa lub owocowa.
Zgaga, dieta przy zgadze,  – Dr inż. Agnieszka Leciejewska

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *